Page 14 - Life Sciences Dergisi Mart/Nisan Sayı 9
P. 14
MAKALE ARTICLE only at certain times of the day. Jasmine produces fragrance
Zamanlama in the evening and night hours when the moths with its polli-
nators are active. The type of scent carried by the breeze varies
Koku üretimi, enerji yoğun bir süreçtir. Kaynakların kullanı- over time. Therefore, it is important to know both the time and
mını dengelemek için, bazı bitkiler günün sadece belirli za- how to collect fragrances. Jasmine is used in more than %80 of
manlarında koku kimyasalları üretirler. Yasemin, polenleyi- fragrances in women’s perfumes and more than %30 of men’s
cileri olan güvelerin aktif olduğu akşam ve gece saatlerinde fragrances.
koku üretir. Esinti tarafından taşınan kokunun türü zamana What is this Wonderful Smell?
göre değişir. Bu nedenle kokuların toplanması için hem za- The chemicals we smell in the air are a mixture of volatile organ-
manının hem de nasıl toplanacağının bilinmesi önemlidir. ic compounds and low molecular weight lipophilic liquids. Vol-
Yasemin, kadın parfümlerindeki kokuların %80’inden erkek atile organic compounds include alcohols, aldehydes, ketones,
kokularının da %30’undan fazlasında kullanılır. esters and various other hydrocarbons. More than 1700 volatile
Bu Harika Koku Ne? organic compounds belonging to 90 different plant families
Havada kokladığımız kimyasallar uçucu organik bileşiklerin have been identified. The fragrance mixture of a single flower
ve düşük molekül ağırlıklı lipofilik sıvıların bir karışımıdır. can contain more than 100 compounds. For example, the in-
Uçucu organik bileşikler alkolleri, aldehitleri, ketonları, es- toxicating flowers of Lonicera Japonica, a type of honeysuckle,
terleri ve diğer çeşitli hidrokarbonları içerir. 90 farklı bitki ai- have more than 150 volatile compounds. In all flowers, certain
lesine ait 1700’den fazla uçucu organik bileşik belirlenmiştir. fragrance compounds tend to predominate. For example, the
Tek bir çiçeğin, koku karışımı 100’den fazla bileşiği içerebilir. most known of the 150 volatile components of the honeysuckle
Örneğin, hanımelinin bir türü olan Lonicera Japonica’nın are linalol, (Z) -jason, (Z) -jasmin lactone, methyl jasmonate and
sarhoş edici çiçekleri 150’den fazla uçucu bileşiğe sahiptir. methyl epi-jasmonate.
Tüm çiçeklerde, belirli koku bileşikleri baskın olma eğilimin- Conscious Use of the Sense of Smell
dedir. Örneğin, hanımelinin 150 uçucu bileşeninden en çok The sense of smell is often overlooked as a way of marketing
bilinenleri linalol, (Z) -jason, (Z) -jasmin lakton, metil jasmo- products. The conscious and controlled application of fragrance
nat ve metil epi-jasmonattır. is used by designers, scientists, artists and perfumers. Some ap-
Koku Alma Duyusunun Bilinçli Kullanımı plications of fragrances in the environment are applied to raise
Koku duygusu, ürün pazarlamanın bir yolu olarak genellik- awareness in casinos, hotels and new cars. Vanilla scent is used
le göz ardı edilir. Kokunun bilinçli ve kontrollü uygulanması in some cancer centers to help patients cope with the claustro-
tasarımcılar, bilim adamları, sanatçılar ve parfümörler tara- phobic effects of the MR test. Perfume chemistry has long want-
fından kullanılır. Ortamdaki kokuların bazı uygulamaları ku- ed to take advantage of these molecules. In the design of these
marhanelerde, otellerde ve yeni otomobillerde farkındalık perfumes, the idea of pheromones affecting the attraction be-
oluşturmak için uygulanır. Hastaların MR testinin klostrofo- tween the sexes is used. It will be appropriate and effective to use
bik etkileri ile başa çıkmasına yardımcı olmak için bazı kan- pheromone in new generation perfumes.
ser merkezlerinde vanilya kokusu kullanılmaktadır. Parfüm
kimyası uzun zamandır bu moleküllerden yararlanmak iste-
mektedir. Bu parfümlerin tasarımında feromonların cinsler
arasındaki çekimi etkilemesi fikrinden yararlanılmaktadır.
Yeni nesil parfümlerde feromon kullanılması uygun ve etkili
olacaktır.
12
