Page 12 - Putech Composites Ocak Subat 2017 sayı 31

Makale / Article

Vidalar genellikle elektirikli aletlerin montajlanmasında Screws are often used as an implant to hold electri-
ya da medikal uygulamalarda iki bileşeni tutmak için cal components or to hold two components in medical
implant olarak kullanılmaktadır. Ticari olarak, farklı bo- applications. Commercially, screws of different sizes
yutlardaki vidaların farklı boyutlarda deliğe ihtiyaçları need holes in different sizes Polymeric shape memory
vardır. Şekil hafızalı olarak geliştirilen polimerik vidalar screws can be used in all holes with or without grooves
yivli ya da yivsiz olarak tüm deliklerde kullanılabilmek- In addition, a screwdriver is not required for tighten-
tedir. Ayrıca sıkmak için tornavida gerekmemektedir. ing. Views of this design, known as active assembly,
Aktif montajlama olarak bilinen bu tasarımın görüntü- are shown in Figure 4.
leri Şekil 4’te verilmiştir.
Şekil 4. Şekil hafızalı polimerlerin aktif montajlanması.
Günlük hayatta cep telefonları, video oynatıcılar ve ki- (a) Somunlar ön gerdirilmiş şekil hafızalı polimer
şisel bilgisayarlar gibi elektronik aletlerin kullanımları- çubuğuna yerleştirilir. (b) Isıtılan çubuk şeklini geri
nın giderek artması çevresel olarak tehdit oluşturmak- kazanır ve somunlar sıkıca takılmış olur (c) Manuel
tadır. Malzeme kullanım miktarını azaltarak, geri dö- olarak somunlar çıkarılabilmektedir.
nüştürerek ya da yeniden kullanarak oluşan bu tehdi- Figure 4. A screw for active assembly made from
din azaltılması gerekmektedir. Pratik olarak bakıldığın- SMPs: sliding nuts onto a pre-stretched SMP rod (a),
da klasik sistemler yerine düşük taşıma maliyetli de- heating the SMP rod for shape recovery and nuts are
monte sistemlerin geliştirilmesine ihtiyaç vardır. definitely fitted (b), and loosening nuts manually (c).
Tekerlekler, direkler, güneş yelkenleri, güneş dizileri ve
antenler dahil olmak üzere yerleştirilebilir yapılar fır- The increasing use of electronic devices such as mo-
latma roketleri içerisindeki sınırlı alan nedeniyle kom- bile phones, video players and personal computers
pakt olmalı ve daha sonra konuşlandıklarında genişle- is an environmental threat in daily life. Reducing the
tilmiş konfigürasyonlara girmelidir. Ayrıca, modern in- amount of material used, recycling or reusing it, is nec-
sansız hava araçları farklı görevler için yüksek perfor- essary to reduce this threat. Practically, there is a need
mans elde etmek amacıyla farklı konfigürasyonlara sa- to develop low-cost demounting systems instead of
hiptirler. Uçuş esnasında ye- conventional systems.
niden yapılandırma becerisi- Place able structures, including wheels, poles, sun
ne “morphing” denilmekte- sails, solar arrays and aerials must be compact due to
dir. Uçuş hızına bağlı olarak limited space within launch rockets and should enter
kanatların şekil ve / veya bo- extended configurations when deployed. In addition,
yutlarının değiştirilmesi sür- modern unmanned aerial vehicles have different con-
tünmeyi belirgin bir şekilde figurations to achieve high performance for different
azaltabildiğinden “Morfing tasks. The ability to reconfigure during flight is called
kanatlarını” kullanmak gerek- “morphing”. Depending on the speed of the flight,
mektedir (Şekil 5).
it is necessary to use the
“Morfing wings” as the
shape and / or size of the
wings can be significantly
reduced by reducing the
friction (Figure 5).

Şekil 5. (a) Sarmal yapıdaki şekil hafızalı polimerin şematik görüntüsü. Sarmal ŞHP malzemesinin şekil geri kazanımı prosesinin fotoğraf serisi.
(a) Tekdüze menteşe kısımlı, ve (c) kademeli menteşe kısımlı (Martin L. Dunn2 & H. Jerry Qi1, 2015).

Figure 5. Shape recovery process of the helical SMP component (a), uniform hinge sections (b) and graded hinge sections (c) (Martin L.
Dunn2 & H. Jerry Qi1, 2015).

10 Ocak / January - Şubat / February 2017