Page 11 - Putech Composites Dergisi Mayıs Haziran Sayısı

Makale / Article

natıdan daha pahalı olmasına rağmen, bakım maliyetle- more expensive than traditional steel fixtures, the FRPC
rindeki potansiyel tasarruf ETPK donatılarını uygulanabi- fitting is an applicable alternative due to the potential
lir bir alternatif olarak ortaya koymaktadır. ETPK donatı- savings in maintenance costs. Furthermore, the FRPC
larının başka bir özelliği de yapı elemanlarından kolay- fittings allow easy remote sensing from the building
lıkla uzaktan algılamayla ölçüm yapılmasına imkan ver- elements. Extensive researches have been performed
mesidir. ETPK donatısının içine yerleştirilebilen alıcılar- in order to use FRPC composites effectively as fitting
la akıllı yapılar oluşturulması mümkün olabilmektedir. in concrete building elements and standardize the
Bu tip donatılar, dünyada yüzey deformasyonlu dona- design method of internally and externally equipped/
tı çubukları, öngerme tendonları ve çift yönlü hasır do- reinforced structures. For example, such fittings are
natı sistemleri olarak kullanılmaktadır. ETPK kompozit- used as surface deformed fixture rods, pre-stress ten-
lerini betonarme yapı elemanlarında donatı olarak et- dons and double-side fixture systems in the concrete
kin şekilde kullanabilmek ve ETPK malzemesiyle içten ve beams. In addition, studies continue to develop appro-
dıştan donatılmış/takviye edilmiş yapıların dizayn yön- priate design equations and application methods for
temini standardize etmek için geniş ölçüde araştırma- FRPC equipped constructions. Since 1950’s, composite
lar yapılmaktadır. Bununla birlikte, ETPK donatılı yapılar materials have become widespread. In these materials,
için uygun dizayn denklemlerini ve uygulama metotları- a matrix (usually an organic polymers) and a reinforce-
nı geliştirmek için çalışmalar devam etmektedir. 1950’li ment such as glass fiber, carbon fiber, and aramid fibers
yıllardan itibaren yaygınlık kazanmaya başlayan kompo- (Kevlar and Nomex) were used. The purpose of using
zit malzemeler, çoğu zaman organik bir reçine olan bir FRPC composite products in engineering systems is to
matristen ve bu matrise gömülü elyaf (lif) güçlendirme achieve advanced performance for many years com-
öğesinden oluşmaktadır. Kompozit malzemelerde cam pared to traditional construction materials and increase
lifi, karbon elyafı ve aramid lifleri (kevlar vb.) kullanımı the service life of the structure.
yaygındır. Bunların yanında seramik elyafı (silisyum kar- Today, concrete can be damaged by environmental
bür), polietilen, silis ve bor elyafı da yaygın olmamak- conditions such as chemical reactions including car-
la beraber kullanılabilmektedir. Kompozit malzemeler, bonation or corrosion. So, the use of steels in concrete
matrislerinin organik reçinelerden (plastikler) yapılma- structures overcomes such chemical reactions. As a
sı halinde Reinforced Polymer Composite “RPC” (poli- result of corrosion, the concrete around the fitting is
mer kompozit takviyeli plastik) olarak adlandırılmakta- damaged and caused the spilling of the concrete shell
dır. Polimer kompozitlerin, taşıyıcı sistemlerde kullanım- due to the increase in volume of the around the fit-
ları şimdilik sınırlıdır. ETPK kompozit ürünlerinin mühen- tings. For instance, the 190.000 bridges of America
dislik sistemlerindeki kullanım amacı, geleneksel inşa- (total 581.000) are structurally weak and need to im-
at malzemelerine göre uzun yıllar ileri performans elde prove their properties over the corrosion. The major-
edilmesini hedeflemek, yani yapının kullanım ömrünü ity of these bridges are made of reinforced concrete or
artırmaktır. pre-stressed concrete and they must be repaired or re-
Günümüzde, çevresel koşullar nedeniyle beton karbo- quired an additional reinforcement. In order to prevent
natlaşma gibi kimyasal reaksiyonlarla zarar görebilmek- corrosion damage in the new buildings, an alternative
te ve betonarme yapılarda kullanılan çelik donatı koroz- anticorrosive material instead of steel fitting rod should
yona uğramaktadır. Bunun sonucu olarak, donatının be used. For this purpose, the FRPC has been developed
bulunduğu bölgenin hacmindeki artıştan dolayı dona- for such applications. These composite materials are
tının çevresindeki beton hasar görmekte ve beton ka- also accepted as easy and effective materials for the re-
buğun dökülmesine neden olmaktadır. Amerika’da bu- pairing and strengthening of reinforced concrete build-
lunan 581.000 adet köprünün yaklaşık 1/3’ünün koroz- ings and bridges. In addition, FRPC tendons can also be
yon nedeniyle yapısal zayıflığa uğradığı ve fonksiyonel used to strengthen old pre-stressed concrete beams. In
olarak işlevini yerine getiremediği düşünülmektedir. Bu this study, physical and mechanical properties, basic de-
köprülerin büyük çoğunluğu betonarme veya öngeril- sign conditions and some previous applications of FRPC
meli betondan imal edilmiş olup, onarım ve güçlendir- materials in construction industry are discussed.
meye ihtiyaç göstermektedir. İnşa edilecek yeni binalar- 1. FRPC as Building Elements
da korozyon hasarını engellemek için mümkün olan al- Nowadays, there are various types of FRPC fittings such
ternatif bir çözüm yöntemi çelik donatı çubuklarının ye- as surface deformed reinforcement rods, pre-stress ten-
rine antikorozif malzemelerin kullanılmasıdır. Elyaf tak-

Putech & Composites 9