Page 11 - Putech & Composites Dergisi Mart - Nisan 2019 - Sayı 44

Makale / Article

Riskler The Risks
Tozlar, bulunduğu atmosferde bulut şeklinde dağıldı- When dust is exposed to enough heat or even a spark, it
ğında, ortamda tutuşturucu bir kaynakla karşılaştığında, can ignite. When airborne dust is near a fire, it often re-
yanabilir ve patlayabilir. Güvensiz personel hareketleri, sults in an explosion. Poor work procedures can stir dust
inisiyal bir patlama vb. nedeniyle zeminde ya da yatay into the air, and something as simple as a spark from
düzlemlerde birikmiş olan tozlar, kapalı alan atmosferi- welding or a hot machine motor or bearing, for instance,
ne bulut şeklinde dağılır ve tutuşturucu kaynağın varlı- is all it takes to trigger an explosion.
ğı bir yanma ve patlama tepkimesinin tetiklenmesi için In order for an explosion to occur, the following five fac-
yeterlidir. tors need to be present: fuel, dispersion (making the
Bir patlamanın gerçekleşebilmesi için, aşağıdaki beş dust airborne), oxygen, ignition, and confinement.
etkenin ortamda bulunması gerekir: yakıt, dispersiyon
(tozun havaya çıkması), oksijen, tutuşma ve izole ortam.

e i Toz patlaması beşgeni Figure 1. Dust explosion pentagon
Yukarıdaki beş etkenin de bir arada bulunması, yanma When all five factors are present, it can result in an ex-
ve patlamaya neden olabilir. Yanıcı bir toz patlaması- plosion. When a combustible dust explosion occurs, it is
nın gerçekleşmesinden sonra, bunu bir ya da birden çok often followed by one or more subsequent explosions.
patlama izler. İlk patlama, çevredeki yüzeylere biriken The first explosion stirs up dust that has settled on sur-
tozları havalandırır ve bir toz bulutu oluşturur. Bu toz rounding surfaces and forms a dust cloud. The dust cloud
bulutu ikinci bir patlamaya neden olabilir bu da tipik can fuel a second explosion, which typically starts almost
olarak hemen hemen ilkinden hemen sonra baÅŸlar ve immediately after the first.
ardı sıra bu süreç patlamalar zinciri şeklinde devam eder. Warning About Combustible Dust Fires
Unless you have been properly trained, do not attempt
nı ı ngın rı n nd ir rı to fight a combustible dust fire. If you do so improperly,
Çalışanlar doğru bir şekilde eğitilmediği sürece, yanıcı you could disturb accumulated combustible dust. This
bir toz yangını ile baş etmeye kalkışmamalıdır. Yangınla could trigger an explosion or a fireball. Instead, sound
baş etme uygunsuz bir şekilde uygulanırsa, biriken yanı- the alarm, alert designated responders, and follow evac-
cı toz da atmosfere dağılır ve ardından patlama ve alev uation procedures.
topu oluşur. Bunun yerine, alarm çalınır, önceden belir- How to Reduce the Risks?
lenmiş acil durum ve tahliye yönergeleri izlenir. Dust control is the single most important factor in pre-
venting fires or explosions in any dust-generating work-
i er ı A ı ır place. Effective dust control can reduce the risk of a cata-
Toz kontrolü, herhangi bir toz üreten işyerinde yangın
ve patlamaları önlemede en önemli etkendir. Etkili toz

Putech & Composites 9